گیشه بری - آداب و رسوم محلی مردم گیلان

آیین ها دسته بندی های مختلفی همچون مذهبی، تقویمی ( قمری یا شمسی )، مناسبتی و ... را شامل می شوند. مراسم ازدواج و عروسی جزو آیین های مناسبتی است که بخش های مختلفی داشته و علاوه بر آن نوع برگزاری و حتی تعداد و کیفیت آن نسبت به هر منطقه متفاوت و منحصر به فرد است. گیلان هم از این قاعده مستثنی نیست و آیین های به خصوصی برای این مراسم دارد. یکی از این مراسم ها گیشه بری است.

گیشه بری یعنی بردن عروس به خانه داماد، پر هیجان ترین قسمت مراسم عروسی در گیلان است. عروس‌ را با صدای‌ساز و نقاره‌ و كف‌ زدن‌ها و بانگ‌ شادی‌ و ترانه‌خوانی‌ و مبارك ‌باد به سمت خانه داماد بدرقه می کنند. در گیلان در مناطق مختلف مراسم گیشه بری با شیوه های مختلفی برگزار می شود . در شرق گیلان ، نهالی را که از خانه پدر عروس کنده اند را عروس و داماد ، با هم در خانه دامادی می کارند. در بعضی از روستاهای غرب و شرق گیلان ، مادر عروس پای خروسی را که از مادر داماد گرفته ، با رشته های رنگین ابریشمی به پای مرغ می بندد و آن مرغ و خروس را با عروس همراه می کنند ، تا در خانه داماد بند از پای آن بر گیرند و در لانه ای که آماده کرده اند ، جایشان دهند.

نان و آرد در برخی مناطق به کمر عروس بسته می شود تا سفیر خیر و برکت در زندگی جدیدشان شود. در ماسال قبل از خروج عروس از خانه (( در سری )) گرفته می شود و در نومندان و شرق گیلان (( دائیانه )) ؛ این واژه نشان گر اسامی یک آیین قدیمی است که به نا به منطقه برادر یا دایی عروس دم در ایستاده و تا کادویی دریافت نکند کنار نمی رود. اگر راه خانه داماد نزدیک باشد ، عروس را پیاده راهی خانه بخت می کنند  و اگر راه خانه داماد دور باشد ، اسبی مزین و آراسته مرکبش خواهد بود که البته باید نر و اخته نکرده باشد. در مناطق شرق گیلان (روستاهای کوهستانی دیلمان) ، عروس از هر جوی آب روان که بگذرد ، بخشی از مهریه خود را به حضرت فاطمه الزهرا ((س)) می بخشد و جمع ، این بخشش ها را از مهریه او کم می کنند. در نیمه راه ، داماد با دو تن ساقدوش و سلدوش به پیشواز عروس آمده و یک نارنج ، پرتغال و سیب با یک تکه قند به طرف عروس پرتاب می کند که مفهوم آن برکت خواهی و طلب نیک بختی است.