روستاهای هدف گردشگری استان سمنان
سجاد باقری
روستاهای هدف گردشگری در استان سمنان
روستا گردی و در پی آن بومگردی روستایی یک حوزه نوین در بحث گردشگری است و بالطبع مناطقی که دارای پیشینهی تاریخی و فرهنگی هستند در این امر موفق تر خواهند بود. در این مجال که بررسی روستاگردی در استان سمنان میپردازیم شاهد ظرفیت های بالایی خواهیم بود چرا که از لحاظ تاریخی و فرهنگی و مذهبی یکی از استان های غنی ایران عزیز است. علاوه بر آن به خاطر موقعیت جغرافیایی و تقریباً قرار گیری در منطقه شاه راه، شاهد حوادث و اتفاق های گوناگونی بوده که حاصل آن پدید آمدن جاذبه های تاریخی و مذهبی متعدد شده که روستا های این استان را تبدیل به مقاصد مهم گردشگری کرده است. هر روستای سمنان حداقل دارای یکی از جاذبه های فرهنگی، تاریخی، زبانشناسی، طبیعی، مذهبی، مردمشناسی و... میباشد. به همین دلیل نمیتوان همه این مقاصد روستاگردی را معرفی کرد. باید رفت و از نزدیک این زیبایی ها را لمس کرد.

از جمله مهمترین روستا های استان میتوان به روستای فولاد محله سمنان، چاشم، دلازیان، عبدیا، عباس آباد، قلعه بالا، رامه، خطیر کوه و ... اشاره کرد. به دلیل وجود 27% از مناطق حفاظت شده کشور در استان سمنان علاوه بر دلایل ذکر شده روستا های استان سمنان مقصد گردشگری روستایی واقع شده است. 39 روستای استان سمنان به عنوان هدف گردشگری انتخابشدهاند که این پایان راه نیست و ظرفیت های استان سمنان در این حوزه بسیار بالاتر است.

۴۶ هزار خانوار با جمعیت ۱۴۲ هزار تن در بیش از ۵۴۹ روستای استان سمنان زندگی میکنند. سمنان دارای ۳۰۸ روستای برخوردار از شورای اسلامی است و ۲۵۷ روستای استان هم دهیاری دارد.
بر اســاس آخرین تقسیمات کشوری، اســتان سمنان 8 شهرستان، ٢٠ شهر، 15 بخش و 31 دهستان دارد. شهرستان های این اســتان عبارتاند از: سمنان (مرکز استان)، شاهرود، دامغان، گرمسار، مهدی شــهر، آرادان و میامی در سال های اخیر برخی از نقاط روستایی به شهر تبدیلشدهاند؛ مانند: ((درجزین)) در شهرستان مهدی شهر.

روستاهای استان سمنان از نوع متمرکز و به شکل شعاعی (در اطراف منبع آب)، طولی (در امتداد رود یا جاده) و پلکانی (در نواحی کوهستانی) استقرار یافتهاند. مصالح ساختمانی که برای ساختن خانههای روستایی هر منطقه به کار میرود به محیط جغرافیایی آن منطقه بستگی دارد.
الف) در مناطق گرم و خشک استان، بیشتر از خشت و گل و با سقف های گنبدی یا مسطح به ساخت خانه ها اقدام میکنند.
ب) در برخی نواحی مرطوبتر نیز از خشت و سنگ جهت ساخت بناها استفاده کرده و سقف خانه ها را اغلب به صورت شیروانی میسازند.
پ) در مناطق کوهستانی از سنگ، گل و چوب برای ساخت خانه ها استفاده میکنند.
در برخی از روستاهای این استان به دلیل نزدیکی به شهر و دسترسی آسانتر به مصالح، ساختمانهای زیادی به سبک معماری شهری ساخته شده است. منبع درآمد روستاییان استان سمنان متنوع است. بخش عمده درآمد آنان از راه زراعت، باغداری، دامداری و صنایع دستی است.2 گسترش و توجه به روستا های هدف گردشگری در همه استان ها منفعت دو سویه دارد. از طرفی باعث رونق اقتصادی روستا و اهالی آن و متوقف شدن روند مهاجرت از روستا به شهر میشود و از طرفی باعث آرامش خاطر گردشگران و فراموشی هر چند کوتاه مدت فشار های ناشی از زندگی شهری.
فاکتور های متعددی همچون تاریخ، اقلیم، طبیعت، فرهنگ و... در انتخاب روستای هدف گردشگران تأثیر دارد. در زیر به معرفی چند نمونه از تعداد زیاد روستای هدف گردشگری استان سمنان معرفی میکنیم و در بخش های بعدی این حوزه به معرفی جزئی و کامل چند روستا میپردازیم:
روستای فرومد شهر میامی: مقبره ابن یمین یکی از جاذبههای گردشگری این روستا است. در دامنه کوه های میندر واقع شده است. مسجد جامع این روستا یکی از زیباترین مساجد است که در این روستا واقع شده و قدمت آن به دوره سلجوقی میرسد.
روستای مُجِن: یکی از روستا های شهر شاهرود میباشد و به ماسوله کویری ایران معروف است.
روستای قلعه بالا: کنار پارک ملی خارتوران قرار دارد و به نگین سبز توران ملقب است. این روستا هم بافت پلکانی دارد.
روستای قالیباف: یکی از مقصد های گردشگری شهر گرمسار است. به منطقه شکار ممنوع خنار نزدیک است.
روستای پاده: دارای جاذبه های مختلف مثل یخچال، حمام، آب انبار، قلعه پاده میباشد و در نزدیکی شهر گرمسار واقع شده است.
بالطبع گنجایش این مرور برای معرفی همه روستا های هدف گردشگری استان سمنان به قدر کافی نیست ولی در بخش های جزئی این حوزه به بررسی و معرفی کامل چند روستا پرداختیم.
منبع:
1- www.irna.ir
2- استان شناسی سمنان – وزارت آموزش و پرورش-(1396)- چاپ هفتم