بی شک آداب و رسوم هر منطقه متأثر از فرهنگ و مذهب و تاریخ آن منطقه است. استان سمنان هم از این قائده مستثنی نیست و به دلیل داشتن غنای بالای فرهنگی و تاریخی، آداب و رسوم بسیار متنوعی را میزبانی می‌کند. همچنین این تنوع می‌تواند ناشی از تنوع در قوم های مستقر در این استان باشد. مردم استان سمنان همانند سایر نقاط ایران به برخی علائم و نشانه هایی که در پیرامون محیط زندگی خویش دیده باور داشته‌اند؛ چرا که این علائم و نشانه ها در موقعیت های گوناگون به نیاکان آن ها الهام شده است و در طول هزاران سال از نسلی به نسل دیگر منتقل گشته و امروزه نیز به آن ها باور دارند.

آداب و رسوم شامل مواردی متعدد است که نحوه پوشش و گویش نیز بخش مهمی از آن است؛ اما استان سمنان نیز همانند اغلب سایر نقاط کشور سوار موج مدرنیته شده و لباس های محلی خود که متناسب با آب و هوای آن منطقه بود را به دست فراموشی سپرده‌اند. از این لباس ها می‌توان به پیراهن مخصوص زنان که در زبان محلی به شوی معروف است و یا شلیته اشاره کرد. همچنین مردان این خطه در گذشته لباس های مخصوصی چون سر پوش و تن پوش های تابستانی و زمستانی و پاپوش داشتند.

مردم استان سمنان همانند همه ایرانیان فارسی زبان، زبان رسمی‌شان فارسی رایج است؛ اما به لحاظ پهناور بودن و عوامل جغرافیایی و غنای تاریخی و فرهنگی، گویش ‌ها و لهجه ‌های خاص و زیادی را در خود جای داده ‌است. سمنان به دلیل این تنوع بسیار زیاد به جزیره لهجه ها معروف شده است. این تنوع به قدری زیاد است که حتی در برخی مناطق از محله‌ای به محله دیگر گویش‌ها متفاوت است.

ویکی سمنان:

آرتور کریستن‌سن (خاورشناس و لغت‌شناس دانمارکی) در حدود سال ۱۹۱۴ درباره این زبان پژوهش کرده است و معتقد است: ((زبان سمنانی به قدری با سایر لهجه‌های ایرانی نظیر مازندرانی و گیلکی و غیره اختلاف دارد که خود ایرانی‌ها می‌گویند، بدون اینکه این زبان‌ها را فرا گرفته باشیم، درک می‌کنیم ولی زمانی که دو سمنانی با هم صحبت می‌کنند، هرگز زبان آن‌ها را نمی‌فهمیم.))

زبان سمنانی در فهرست میراث معنوی کشور به عنوان یکی از زبان‌های شناخته شده در ایران ثبت ملی شد.

استان سمنان همانند سایر نقاط کشور میزبان سه نوع زندگی تحت عنوان های: عشایری و روستایی و شهری است که به نا به اقتضای شرایط هر کدام دارای آداب و رسوم های متفاوت و در مواردی مشترک می‌باشند.

بعد از گذشت از این حوزه ها استان سمنان دارای آداب مخصوص در روز های خاص سال است که می‌توان از آن ها به:

مالیدن دوغاب گل قرمز به نمای دیوار های کاه‌گلی در شهر مجن و حنا بستن با ذکر صلوات و نیایش در برخی شهر ها و روستا های این شهر در ماه رمضان

بیدار کردن اهالی محل با خواندن ادعیه و شعر های خاص با صدای خوش به وقت سحر و خبر دادن تایم افطار به همین روش که به شوخوانی یا شب خوانی معروف است.

مراسم نخل گردانی ظهر تاسوعا

نوروز خوانی در روز های آخر سال

خانه در ریزی یا خانه تکانی در ایام قبل نوروز

چله بری

 گشودن بخت در برج چهل دختر

 آداب خواستگاری در فولاد محله و ... اشاره کرد.