مراسم ایام نوروز و نوروز خوانی (آداب و رسوم بومی و محلی استان سمنان)
سجاد باقری
مراسم ایام نوروز و نوروز خوانی (آداب و رسوم بومی و محلی استان سمنان)
این مراسم در نیمه دوم اسفند و در قالب گروه های دو نفری و سه نفری جهت استقبال از نورزو از دیرباز در استان سمنان برگزار میشود. این مراسم شعر و ابیات خاص خود را دارد که در زیر یک نمونه از آن ها را ارائه میدهیم:
صد سلام و سی علیک صاحب خانه سلام علیک
سلام من بگیر علیک ازجانب مُلا بیگ
نوروز سلطان آمده گُل درگلستان آمده
مژده دهید به دوستان نوروز سلطان آمده
بهارآمد، بهارآمدخوش آمد علی با ذوالفقارآمد خوش آمد
((مرسوم است که صاحبخانه اقلامی، چون برنج، شیرینی، نقل، گردو و یا وجه نقد به نوروز خوانان هدیه داده و وی نیز در مقابل برای سلامتی اهل خانه و برآورده شدن حاجات آنان دعا میکند.))

این مراسم در نقاط مختلف استان سمنان به طرق مختلف و در زمان های متفاوت صورت میگیرد برای مثال در شهر شاهرود بعد از اتمام چله نهایی زمستان حدود دهم بهمن ماه مراسم ویژهای برگزار میکنند و طی آن بوتههایی را از اطراف جمعآوری کرده و با آن آتش بزرگی روشن میکنند. این مراسم همراه با خواندن شعرهای مخصوص میباشد. همچنین در این شهر یک روز مانده به عید عرفه زندگان و دو روز مانده عرفه مردگان نامگذاری شده عرفه زنده ها و مردگان که از رسوم مردم شاهرود است. در این شب هر خانواده در خانه و بام چراغی روشن میکند که به نماد روشنایی آن خانواده است. در آن روز مردمان شاهرود در کنار هم آشی را با کشمش، نخود و لپه میپزند و به نیازمندان هدیه میکنند. از رسوم روزهای عرفه زنده ها میتوان به جمع کردن گیاه شنگی، گل های صحرایی و زدن حنا به دست و پا اشاره کرد؛ و در نقاط دیگر به شکل های متفاوتی این مراسم برگزار میشود برای مثال در خارتون و کالپوش آش جو بره، آش برنج و شوربا میپزند و پختن سمنو در این روز و آوردن سبزه از صحرا نیز مرسوم است.
((روز عرفه مردگان، مردم بعد از نظافت منزل و پاکیزگی خود و خانواده گرد هم جمع شده چراغ ها را قبل از غروب تا سپیده دم روشن نگه میدارند، آشی را پخته و برای خیرات و نزورات و حلوا میدهند. اعتقاد مردم بر این است که مردگان در این روز زنده هستند پس به گورستان ها میروند و برای عزیزان و اهل قبور شمع و فانوس روشن میکنند، مردم خارتون و طرود بر روی بام خانه های خود فانوس روشن میکنند و تا سپیده دم سال نو فانوسها و چراغها را روشن نگه میدارند.))

منبع:
www.mizanonline.com