غذاهای بومی و محلی استان سمنان
سجاد باقری
غذاهای بومی و محلی استان سمنان
در استان سمنان از مواد اولیه بومی و متنوعی در کنار سایر مواد مرسوم جهت طبخ غذا استفاده میکنند که این خود باعث میشود که تنوع غذایی بالا در کنار لذت بسیار زیاد به وجود بیاید. غذا های این استان هم مانند اغلب استان های کشور به سه دسته پیش غذا و غذای اصلی و پس غذا تقسیم میشود. وجود چنین تنوعی در کنار بیابانی و نیمه بیابانی بودن این استان و میزان بارش کم، بالطبع به دنبال آن تنوع کم در محصولات کشاورزی؛ در نوع خود نه تنها کم نظیر بلکه بی نظیر است.

از غذا های اصلی سمنان میتوان به: دیگی سنگی، تهچین گرمسار، سبزی پلو سمنان و همچنین غذای های جالبی مثل خورشت هیوج و پسته، آبگوشت خربزه و... اشاره کرد.
از پیش غذا های این استان میتوان به آش آماج دامغان، بادمجانی باباغانوش و ... اشاره کرد.
استان سمنان پس غذا های بسیار زیادی دارد مثل: باقلوا، قطاب دامغانی، حلوا سیاه و کنجدی، حلوا آروشه و انواع نان.
نان و شیرینی های استان سمنان عبارتاند از: گولاچ، نان سمنانی، کوماج، نان روغنی، نان فطیر و ...
دلیل دیگر تنوع غذا های استان سمنان علاوه بر پهناور بودن و موقعیت جغرافیایی خاص قرار گرفتن قوم ها با فرهنگ های متفاوت است. این تنوع در مناطق مختلف علاوه بر عوامل گفته شده وابسته به محصولات کشاورزی آن منطقه نیز میباشد.
غذا های ایرانی همانند خودش به شکل رنگارنگ دیده میشود و به طرز عجیبی همسو و موازی با طبیعت همان منطقه است. برای مثال مردمان سواحل شمالی به دلیل رطوبت زیاد و آبوهوای مطبوعش طبع غذا های آن سردتر و رنگ آن نیز متشکل از رنگ های سرد است؛ اما هر چه از شمال به مرکز ایران عزیز نزدیک میشویم رنگ و طعم غذا ها موازی با آب و هوای آن به ترتیب به رنگ های تندتر مثل زرد و قرمز و نارنجی و طعم آن ها به طعم های تندتر نزدیکتر میشود. استان سمنان هم از این قاعده پیروی میکند. غذا های استان سمنان را علاوه بر تقسیم بندی که پیشتر به آن اشاره شد؛ میتوان به سه دسته نان ها و آش های محلی و غذای اصلی تقسیم کرد.
درست است که میزان و کمیت سبزی ها در غذا های سمنان نسبت به غذا های شمالی کمتر میشود اما از طرفی بر کیفیت و غنای مواد آن افزوده میشود. تندی غذا های سمنان و مناطق مرکزی ایران علاوه بر تأثیر گرفتن از آب و هوا دلیل منطقی تر و علمی تری پشت آن است و آن هم این است که فلفل و مواد کشاورزی که طبع تندی دارند به دلیل جذب کمتر آب نسبت به سایر نقاط از مشابه همان محصول تندتر هستند.
از نان های استان سمنان میتوان به:
نان پیچو: که دارای مقدار فراوانی زردچوبه، روغن و کنجد است.
نان سلم (اسفناج کوهی): نانی که فقط در ماه های اردیبهشت و خرداد به دلیل وجود گیاه سلم که بومی این منطقه است پخته میشود.
نان روغنی مخصوص شهمیرزاد و شاهرود: که از جزغاله یا چربی گوسفند هم در پخت آن استفاده میشود.
نان سرقلیفی: که در ظرف هایی به همین نام (مسی) در مناطقی مانند شاهرود پخته میشود که این نان زمان زیادی برای طبخ نیاز دارد.
بقسمات یا بخسمات: یکی از نان هایی است که در شب عید با آرد کم سبوس و آب نخود پخته میشود.
و نان ماستی، دادچه و... اشاره کرد.

