آداب و رسوم بومی و محلی استان قزوین
سجاد باقری
آداب و رسوم بومی و محلی استان قزوین
آداب و رسوم مردم قزوین نیز همانند سایر نقاط کشور و جهان برگرفته از اعتقادات و وقایع تاریخی و فرهنگی آن است. با وجود تمام شباهت های آداب و رسوم این استان و آیین های آن با سایر استان های کشور دارای تمایز و مراسم منحصر به فرد به تعداد زیاد میباشد. فرهنگ بخش بزرگی از آداب و رسوم یک قوم و منطقه است و بزرگان آن منطقه جزو فراموش نشدنی و تأثیرگذار فرهنگ میباشند. استان قزوین از دیرباز و تاریخ کهن خود همواره خاستــگاه دانشمنــدان، اندیشــه ورزان و هنرورانی بوده که نام هر یک از آنان بر تارک فرهنگ ایران اسلامی درخشنده است؛ که از معروفترین آن ها میتوان به احمد بن ابراهیم قزوینی- از یاران ائمه اطهار و محدثین موثق شیعی، زکــریا بــن محـمدقزوینی، حمدا... مستوفی، عبید زاکانی، علامه دهخدا، شهید رجایی، سرلشگر بابایی و … اشاره کرد.
مردم قزوین از نژاد آریایی هستند و از قرن ها پیش در این ناحیه مستقر شده و شروع به شهر نشینی کردهاند. بیشتر این قوم که به قوم آریایی نسبت داده شدهاند در بخش الموت و کوهپایه آن حضور دارند و در نواحی دیگر ا قوم های متنوع دیگر نیز حضور دارند و این باعث تنوع فرهنگ در یک استان میشود. شاهسونها که از نژاد ترکها هستند، کرد و لرها که در دوران شاه عباس صفوی به این منطقه کوچ کردند، تاتها که جزو اولین گروه آریایی مهاجر به این منطقه بودند و مراغیها که در چند روستای بخش «رودبار الموت» و «رودبار شهرستان» مردمانی با زبان و اعتقادات خاص زندگی میکنند. آن ها مهاجرانی هستند که از منطقه «مراغه» به این مکان کوچ کردهاند؛ از جمله قوم های ساکن در این منطقه یعنی استان قزوین هستند.
زبان
زبان های رایج در استان قزوین عبارتاند از: فارسی، تاتی، مراغی، کردی، لری، ترکی و رمانلویی. زبان رایج مردم شهر قزوین و نیز بیشتر ساکنین بخش های شرقی این استان، «فارسی» است. در محله های بافت قدیم شهر، سه گویش «راری ای»، «مغلواکی» و «گوی میدانی» در میان مردم متداول است. به جز زبان «مراغی» که در همه روستاهای مراغی نشین این استان به یک شکل گویش میشود، سایر زبان ها بسته به شرایط اقلیمی و نیز تحت تأثیر زبان های همسایه، دارای گویش های متفاوتی هستند. زبان شناسان زبان «تاتی» را از خانواده زبان مادی باستان به شمار میآورند. در چند روستای قزوین که ساکنان آن را کولیها تشکیل میدهند، زبان «رمانلویی» رایج است. برخی بر این اعتقادند که اهالی این روستاها، از کشور رومانی به این مکان نقل مکان کردهاند. در قسمت غربی الموت، زبان «تاتی» رایج است. به دلیل همجواری این ناحیه با استان مازندران، زبان ساکنین این منطقه با اصطلاحات زبان «طبری» همراه است. این زبان در قسمت شرقی الموت همجوار با استان گیلان دارای اصطلاحات گیلکی است.1
این استان به دلیل قرارگیری در راه ابریشم دست خوش و نظاره گر وقایع مهم تاریخی بوده که در شکل گرفتن فرهنگ و آداب و رسوم این منطقه نقش اساسی داشته است. رشد و مسکن سازی استان قزوین و به خصوص شهر قزوین بعد از حمله مسلمین در سال 36 هجری قمری و فتح این شهر رشد چند برابری گرفته، به طوری که به این شهر لقب الباب الجنه یا دروازه بهشت داده شد.
همانطور که گفته شد به دلیل موقعیت جغرافیایی و محصولات کشاورزی و موقعیت سیاسی و تاریخی این مردمان آیین ها و آداب مخصوص به خود را دارند که در نوع خود منحصر به فرد است. از این آیین ها میتوان به:
جشن فندق: که در آن به دلیل وجود باغات فندق و در این مناطق این مراسم برگزار میشود که زمان برگزاری آن اواسط مرداد ماه است و دخترانی که نامزد دارند از این فندق ها گردنبدی به نام گلوانه درست میکنند و به وقت زمستان به آن ها هدیه میدهند.


چمچه خاتون: نوعی آیین و مراسم برای طلب باران از خداوند و نعمات و برکات حاصل از آن است.
پنجاه بدر: در روز پنجاهم هر سال مانند سیزده بدر که در روز 13 هر سال برگزار میشود برگزار شده و مردم در این روز به دامن طبیعت میپیوندند.
جشن تیرگان: اين جشن همان جشن تيرگان ايران باستان است که در روز سيزدهم تيرماه برگزار میشود. به اين ترتيب شخص خوش قدم، صبح زود به خانه دعوت میشود تا با تکه چوبي از درخت «داغ داغان» به کيسه هاي گندم، آرد، حبوبات و... بزند تا به آن ها برکت بدهد. او هم چنين با چوب به اعضاي خانواده میزند تا سلامت بمانند. در حين انجام مراسم کسي نبايد صحبت کند. در شب سيزده تير ماه مراسم شال اندازي انجام میشود. در اين روز پاشيدن آب را به يکديگر خوش يمن میدانند.
جشن انار، زیتون، زغال اخته، انگور، نوروزی خوانی و کوسه گلین، سمنو پزان، کلوخ اندازان و ... از دیگر آیین ها و آداب و رسوم های مردمان استان قزوین است.
منبع:
1- پایگاه داده ها و اطلاعات رسانی استانداری قزوین
اقامتگاه های مشابه این مطلب
نظرات کاربران
کاربر مهمان تو واقعا حالت خوب نییت وتوهم میزنی،مردم الموت نژاد واداب وسنن شون از شما گرفته شده مرد حسابی اصلا قزوین توکی بوجود امده،الموت از کی وجود داشته خجالت نمیکشی چرندیات رو به مردم غالب میکنی مردم الموت به دلیل همجواری با مردم گیلان ومازندران تاثیر گرفتن از زبانشان،،،لعنت برهر چه ادم دروغگو
کاربر مهمان تو واقعا حالت خوب نییت وتوهم میزنی،مردم الموت نژاد واداب وسنن شون از شما گرفته شده مرد حسابی اصلا قزوین توکی بوجود امده،الموت از کی وجود داشته خجالت نمیکشی چرندیات رو به مردم غالب میکنی مردم الموت به دلیل همجواری با مردم گیلان ومازندران تاثیر گرفتن از زبانشان،،،لعنت برهر چه ادم دروغگو
کاربر مهمان تو واقعا حالت خوب نییت وتوهم میزنی،مردم الموت نژاد واداب وسنن شون از شما گرفته شده مرد حسابی اصلا قزوین توکی بوجود امده،الموت از کی وجود داشته خجالت نمیکشی چرندیات رو به مردم غالب میکنی مردم الموت به دلیل همجواری با مردم گیلان ومازندران تاثیر گرفتن از زبانشان،،،لعنت برهر چه ادم دروغگو
کاربر مهمان تو واقعا حالت خوب نییت وتوهم میزنی،مردم الموت نژاد واداب وسنن شون از شما گرفته شده مرد حسابی اصلا قزوین توکی بوجود امده،الموت از کی وجود داشته خجالت نمیکشی چرندیات رو به مردم غالب میکنی مردم الموت به دلیل همجواری با مردم گیلان ومازندران تاثیر گرفتن از زبانشان،،،لعنت برهر چه ادم دروغگو
کاربر مهمان تو واقعا حالت خوب نییت وتوهم میزنی،مردم الموت نژاد واداب وسنن شون از شما گرفته شده مرد حسابی اصلا قزوین توکی بوجود امده،الموت از کی وجود داشته خجالت نمیکشی چرندیات رو به مردم غالب میکنی مردم الموت به دلیل همجواری با مردم گیلان ومازندران تاثیر گرفتن از زبانشان،،،لعنت برهر چه ادم دروغگو
کاربر مهمان تو واقعا حالت خوب نییت وتوهم میزنی،مردم الموت نژاد واداب وسنن شون از شما گرفته شده مرد حسابی اصلا قزوین توکی بوجود امده،الموت از کی وجود داشته خجالت نمیکشی چرندیات رو به مردم غالب میکنی مردم الموت به دلیل همجواری با مردم گیلان ومازندران تاثیر گرفتن از زبانشان،،،لعنت برهر چه ادم دروغگو
کاربر مهمان تو واقعا حالت خوب نییت وتوهم میزنی،مردم الموت نژاد واداب وسنن شون از شما گرفته شده مرد حسابی اصلا قزوین توکی بوجود امده،الموت از کی وجود داشته خجالت نمیکشی چرندیات رو به مردم غالب میکنی مردم الموت به دلیل همجواری با مردم گیلان ومازندران تاثیر گرفتن از زبانشان،،،لعنت برهر چه ادم دروغگو
کاربر مهمان تو واقعا حالت خوب نییت وتوهم میزنی،مردم الموت نژاد واداب وسنن شون از شما گرفته شده مرد حسابی اصلا قزوین توکی بوجود امده،الموت از کی وجود داشته خجالت نمیکشی چرندیات رو به مردم غالب میکنی مردم الموت به دلیل همجواری با مردم گیلان ومازندران تاثیر گرفتن از زبانشان،،،لعنت برهر چه ادم دروغگو
کاربر مهمان تو واقعا حالت خوب نییت وتوهم میزنی،مردم الموت نژاد واداب وسنن شون از شما گرفته شده مرد حسابی اصلا قزوین توکی بوجود امده،الموت از کی وجود داشته خجالت نمیکشی چرندیات رو به مردم غالب میکنی مردم الموت به دلیل همجواری با مردم گیلان ومازندران تاثیر گرفتن از زبانشان،،،لعنت برهر چه ادم دروغگو
کاربر مهمان تو واقعا حالت خوب نییت وتوهم میزنی،مردم الموت نژاد واداب وسنن شون از شما گرفته شده مرد حسابی اصلا قزوین توکی بوجود امده،الموت از کی وجود داشته خجالت نمیکشی چرندیات رو به مردم غالب میکنی مردم الموت به دلیل همجواری با مردم گیلان ومازندران تاثیر گرفتن از زبانشان،،،لعنت برهر چه ادم دروغگو
کاربر مهمان تو واقعا حالت خوب نییت وتوهم میزنی،مردم الموت نژاد واداب وسنن شون از شما گرفته شده مرد حسابی اصلا قزوین توکی بوجود امده،الموت از کی وجود داشته خجالت نمیکشی چرندیات رو به مردم غالب میکنی مردم الموت به دلیل همجواری با مردم گیلان ومازندران تاثیر گرفتن از زبانشان،،،لعنت برهر چه ادم دروغگو
کاربر مهمان تو واقعا حالت خوب نییت وتوهم میزنی،مردم الموت نژاد واداب وسنن شون از شما گرفته شده مرد حسابی اصلا قزوین توکی بوجود امده،الموت از کی وجود داشته خجالت نمیکشی چرندیات رو به مردم غالب میکنی مردم الموت به دلیل همجواری با مردم گیلان ومازندران تاثیر گرفتن از زبانشان،،،لعنت برهر چه ادم دروغگو
کاربر مهمان تو واقعا حالت خوب نییت وتوهم میزنی،مردم الموت نژاد واداب وسنن شون از شما گرفته شده مرد حسابی اصلا قزوین توکی بوجود امده،الموت از کی وجود داشته خجالت نمیکشی چرندیات رو به مردم غالب میکنی مردم الموت به دلیل همجواری با مردم گیلان ومازندران تاثیر گرفتن از زبانشان،،،لعنت برهر چه ادم دروغگو
کاربر مهمان 😠😠
کاربر مهمان فقط ی پنجاه بدر درست بود
کاربر مهمان فقط ی پنجاه بدر درست بود
کاربر مهمان فقط ی پنجاه بدر درست بود
کاربر مهمان فقط ی پنجاه بدر درست بود
کاربر مهمان بنظر من بیشتر مطالب درست میباشد قزوینی نیستم و طرفداری نمیکنم اما قزوینی ها از نژاد آریایی نیستند راریومغلواکی یا مغولابیکی اازقدیمی هاشون بپرسید نسبت میدهند به مغولها.تاریخ را بنگرید میبینید بله مغولان زیادی از قزوین تا خدابنده تاکستان ساکن بودند
کاربر مهمان بنظر من بیشتر مطالب درست میباشد قزوینی نیستم و طرفداری نمیکنم اما قزوینی ها از نژاد آریایی نیستند راریومغلواکی یا مغولابیکی اازقدیمی هاشون بپرسید نسبت میدهند به مغولها.تاریخ را بنگرید میبینید بله مغولان زیادی از قزوین تا خدابنده تاکستان ساکن بودند